Vezels: onze vergeten superhelden

Ik weet het nog goed. Dat mijn moeder vroeger altijd zei: ''Wel je groenten opeten Laura!! “Voor de vitamientjes”

Maar wat eigenlijk geen enkele moeder waarschijnlijk erbij vertelde was dat het eigenlijk ging om het echte goud: de vezels. Misschien wel het belangrijkste ingrediënt zijn om echt gezond te blijven. En nee, niet alleen om “naar het toilet te kunnen”. 

We hebben het over iets veel diepers: je DNA, je darmflora en je toekomst.

Helaas leven we in een tijd waarin jongvolwassen vaker dan ooit te maken krijgen met darmproblemen als het onverklaarbare PDS (Prikkelbare Darm Syndroom) of zelfs darmkanker. 

Maar onderzoekers (zoals geneticaprofessor Michael Snyder van Stanford) beginnen een patroon te zien en denken dat een vezeltekort een verklaring kan zijn voor de toename van darmkanker bij jonge mensen. Ons bord is leger geworden aan vezels. We drinken havermelk-capu’s alsof het water is, schrappen brood uit angst voor koolhydraten of ‘’gluten intolerantie'' en eten maaltijden uit een bakje.

Ja, ze vullen wel, maar voeden niet.

Een volwassene heeft volgens de Gezondheidsraad dagelijks 30 tot 40 gram vezels nodig. De meeste Nederlanders halen dit niet en eten gemiddeld maar ongeveer 20 gram per dag. Maar wat vezels doen is eigenlijk echt magisch. Ze voeden de goede bacteriën in je darmen, die op hun beurt vetzuren aanmaken die je DNA beschermen (wel zo belangrijk lijkt mij). Want zonder die vezels verandert de samenstelling van je microtoom, raakt de slijmlaag van je darmen dunner en begint er van binnen langzaam iets te brokkelen wat je niet ziet, maar wat wel telt.

Je darmen zijn niet zomaar een verwerkingsfabriek, ze zijn een spiegel van je levensstijl. Het is een soort intern ecosysteem dat reageert op alles wat je doet: stress, slaap, eten en emoties.

Een dag leven op koffie, croissantjes en deadlines? Je darmen merken het gelijk. Maar een avond met een portie sperziebonen, stukje biologische kip en zoete aardappel uit de oven? Dat merken ze ook. Want het klinkt misschien stom? Maar wat jij voedt, voedt jou ook terug.

Maar wat nu dan? 

Nee, je hoeft niet ineens elke dag met een zak havermout onder je arm te lopen. Begin klein: 

• Voeg wat chia- of lijnzaad toe aan je ontbijt. 

• Eet (bio)fruit mét schil. 

• Wissel witte rijst eens om voor zilvervlies. 

• En, mijn favoriet: geroosterde kikkererwten als snack (ja, echt lekker). 

Oh, en kijk eens in de pot na een grote boodschap. Serieus. Dat zegt meer over je gezondheid dan welke app ook. Twijfel je wat je ziet? Houd dan even de Bristol Stool Chart ernaast. Type 3 & 4 is je beste vriend  alles daarboven of daaronder is een signaal dat je darmen wat liefde (of vezels) kunnen gebruiken.

Het gaat niet om perfectie. Het gaat om bewustwording: weten wat je lichaam nodig heeft en luisteren als het fluistert, voordat het hoeft te schreeuwen.

Meer van dit soort inzichten? 

Volg @nuna.coaching op instagram of lees om de week mijn blog op Holimoni, waar ik schrijf over gezondheid met een vleugje humor.

Laura Doest

Gecertificeerd Health Coach, Oprichter NUNA